به یاد مرگ اسطوره سینمای کمدی... - تیم مهاجرتی ایران ESL

سر چارلز اسپنسر چاپلین معروف به چارلی چاپلین روز شانزدهم آوریل 1889 از والدینی هنرمند در لندن به جهان آمد و روز 25 دسامبر 1977 در سن 88 سالگی در سوئیس درگذشت. وی از بزرگ ترین کارگردانان، آهنگسازان و بازیگران آثار کمدی در عصر هالیوود کلاسیک سینمای آمریکا به شمار می آید که این توانایی را داشت که درد و رنج را در کنار عشق و انسانیت به تصویر بکشد؛ بدون این که بتوان به آن نام فیلم هندی اتلاق کرد.

چاپلین به راستی از خلاق ترین و تأثیرگذارترین شخصیت های عصر فیلم های صامت بود که هم زمان با بازیگری در فیلم هایش، کارگردانی، تهیه نمایندگی و ساخت موسیقی آنها را نیز برعهده داشت. وی 65 سال از عمر 88 ساله اش را وقف سینما و جهانی تفریح کرد که شروع آن از سالن ویکتوریا انگلستان به عنوان پسربچه ای پنج ساله شروع شد و تا سن 88 سالگی ادامه یافت.

یک سال پس از مهاجرت همراه خانواده اش از انگلستان به آمریکا، چاپلین که به واسطه مادرش، علاقه فراوانی به بازیگری پیدا نموده بود، برای اولین بار در فیلم در کوشش معاش بازی کرد که البته چندان موردقبول مدیران کمپانی کی استون قرار نگرفت. با این حال آنها تصمیم گرفتند فرصت دوباره ای به چاپلین جوان بدهند. وی در سن 24 سالگی در دومین فیلم اش با نام مسابقات اتومبیلرانی بچه ها بازی کرد.

سبک خاص راه رفتن سنگین او در این فیلم و بعلاوه فیلم بعدی اش مخمصه غریب میبل سخت موردتوجه تماشاگران نهاده شد و محبوبیت ویژه ای پیدا کرد. سال 1915 شروع دوران حرفه ای بازیگری چاپلین بود که با عقد قرارداد تازه با استودیوهای تازه و راه اندازی کمپانی فیلم خودش همراه بود.

یک سال بعد، چاپلین با دریافت دستمزد 670 هزار دلار، طی مدت 18 ماه، 12 فیلم کمدی برای کمپانی میوچال فیلم ساخت که جزء تأثیرگذارترین فیلم های کمدی تاریخ سینما محسوب می شوند که از معروف ترین آنها می توان به خیابان آرام، ساعت یک صبح، ماجراجو و سمساری اشاره نمود. تکنیک های خاص فیلمسازی چارلی چاپلین تا زمان حیات او برای همه ناشناخته باقی ماند و هرگز درباره آنها صحبتی نمی کرد. در سال 1983، شش سال بعد از مرگ چاپلین بود که یک مستند انگلیسی با نام چاپلین ناشناخته به آنالیز دقیق سکانس ها و هنر فیلمسازی چاپلین پرداخت.

وسواس بسیار زیاد چاپلین در این که بازیگران فیلم هایش حتما آن چه او درنظر دارد را بازی نمایند، از دلایلی بود که وی در مقایسه با دیگر رقبایش، مدت طولانی تری را وقف ساخت فیلم هایش می کرد. در این سال ها، چاپلین بعضی از آثار ماندگارش چون پسربچه (1920)، زائر (1923) و دوش فنگ (1918) را ساخت. وی به واسطه مشغله کاری زیاد که هم زمان برای استودیو شخصی اش و دیگر استودیوها فیلم می ساخت، کم تر فرصت پیدا می کرد تا خودش نیز نقشی بازی کند.

زن پاریسی (1923)، جویندگان طلا (1925) و سیرک (1928) ازجمله فیلم های دهه 30 بودند که چاپلین نقش کوتاهی در آن بازی کرد. پیش از ورود به عصر فیلم های ناطق، چاپلین در سال 1931 روشنایی های شهر و در سال 1936 نیز عصر تازه را ساخت که به راستی از ماندگارترین آثار او هستند. فیلم های ناطق و همراه با دیالوگ چارلی چاپلین با شاهکار معروف اش، دیکتاتور بزرگ در سال 1940 شروع شد.

هرچند اولین باری که صدای چاپلین را تماشاگران شنیدند، در سکانس خاتمهی فیلم عصر تازه بود که آواز نامفهومی از چاپلین شنیده می شد.با وجود شکوفایی دوران فیلم های ناطق در دهه 30، چاپلین هم چنان سینما را یک هنر پانتومیک می دانست و عقیده داشت که بازی بسیار بیشتر از کلمات و دیالوگ ها از سوی تماشاگر درک می گردد. وی با فیلم لایم لایت در سال 1972 جایزه اسکار برترین موسیقی را کسب کرد، هرچند چند دهه بعد از ساخت آن بود که با تأخیر حدودا 30 ساله در لس آنجلس اکران شد.

چاپلین در سال 1929 در دو بخش برترین بازیگر و برترین کارگردان کمدی برای فیلم سیرک نامزد جوایز اسکار بود، اما برگزارنمایندگان جوایز اسکار با خارج کردن نام او از لیست نامزدها، تصمیم گرفتند تنها یک اسکار افتخاری به وی اعطا نمایند. این کمدین بزرگ 42 سال، در سال 1972 دومین جایزه افتخاری اسکار را گرفت و برای اولین بار در مراسم حضور یافت. در تاریخ برگزاری اسکار، چاپلین رکوردار طولانی ترین مدت تشویق ازسوی حضار است که 5 دقیقه به طول انجامید.

چارلی چاپلین دو فیلم آخرش را در لندن ساخت؛ سلطانی در نیویورک در سال 1957 و کونتسی از هنگ کنگ در سال 1967 که کارگردانی، نگارش فیلمنامه و تهیه نمایندگی آنها برعهده خود چاپلین بود. فیلم کونتسی از هنگ کنگ با بازی مارلون براندو و سوفیا لورن، آخرین حضور چاپلین در عرصه سینما بود. چاپلین پس از خداحافظی از بازیگری، بین سال های 1969 تا 1976، موسیقی فیلم های صامت اش را می ساخت و آنها را دوباره عرضه می کرد. وی روز چهارم مارس 1975 به جهت سال ها خدمت هنری به جامعه انگلستان از سوی ملکه الیزابت دوم به مقام شوالیه رسید و لقب سر را دریافت کرد.

سلامت جسمانی چاپلین تقریبا پس از خاتمه ساخت فیلم کونتسی از هنگ کنگ و به طور شدیدتر پس از دریافت جایزه اسکار در سال 1972 روبه وخامت گذاشت. از سال 1977 بود که او روی ویلچر می نشست و خاتمه روز 25 دسامبر 1977 در سن 88 سالگی درگذشت.

وی طی چند دهه فعالیت سینمایی پیروز به کسب جوایز متعددی چون جایزه اسکار برترین موسیقی برای لایم لایت در سال 1973، جایزه اسکار افتخاری در سال 1972، نامزد اسکار برترین فیلمنامه در سال 1948 برای آقای وردو، نامزد اسکار برترین بازیگر مرد و برترین فیلمنامه در سال 1941 برای دیکتاتور بزرگ، جایزه اسکار افتخاری در سال 1929 برای فیلم سیرک، جایزه افتخاری از انجمن کارگردانان آمریکا، جایزه ربان نقره ای برترین فیلم خارجی از انجمن روزنامه نگاران فیلم ایتالیا در سال 1953 برای لایم لایت، جایزه شیر طلای افتخاری ونیز در سال 1972شد.

از مهم ترین آثار کارنامه فیلمسازی چارلی چاپلین می توان از ولگرد، شغل، بانک، مامور آتش نشانی، خیابان آرام، زندگی سگی، دوش فنگ، پسربچه، زائر، زن پاریسی، جویندگان طلا، سیرک، روشنایی های شهر، عصر تازه، دیکتاتور بزرگ، موسیو وردو، لایم لایت، سلطانی در نیویورک، کنتسی از هنگ کنگ، خانه به دوش، پروفسور و طبقه مرفه نام برد.

در ماه ژوئن سال گذشته بود که یک دست نوشته کمیاب متعلق به چارلی چاپلین که اولین کوشش های این نابغه سینمای کمدی به سمت فیلم های دیالوگ دار را نشان می دهد، کشف شد. در رونمایی از آرشیو خانوادگی چارلی چاپلین، یک متن 50 صفحه ای دست نویس کشف شد که نشانه اولین کوشش های این چهره نامدار سینما برای ورود به جهانی فیلم های دیالوگ دار است.

این متن دست نوشته اثری طنز درباره کولونیزم است که برگرفته از سفر چاپلین به جزیره بالی اندونزی در سال 1932 است. وی قصد داشت فیلمی با نام بالی بسازد که درصورت تحقق اولین فیلم او می بود که همراه با دیالوگ بود، اما سرنوشت اینگونه رقم خورد که فیلم دیکتاتور بزرگ در سال 1940 که از شاهکارهای چاپلین است این عنوان را در اختیار بگیرد.

پ

منبع: برترین ها